نحوه نصب صاعقه گیر
صاعقه گیرها (واحدهای جذب)تجهیزاتی هستند که مطابق با استاندادردهای روز دنیا جهت حفاظت جلد خارجی ساختمانها ، تاسیسات ، دکلها ، فضاهای باز و... در برابر ضربه مستقیم صاعقه و جلوگیری از تخریب فیزیکی و آتش سوزی ناشی از ضربه مستقیم صاعقه کاربرد دارند.
نحوه نصب صاعقه گیر
نوک ترمینال باید 2 متر از بالاترین نقطه محلی که قرار است محفاظت شود، بالاتر باشد.
مبدل باید اتصال الکتریکی بین نوک ترمینال و کابل پایین رونده را ایجاد کند محل نصب این مبدل روی دکل یا روی میله و یا ستونها و ... میباشد
دکل چهار چوب ارتفاع مناسب را با توجه به محل حفاظت شده ایجاد میکند و توسط 2 یا 3 بست با توجه به ارتفاع آن وصل میشود.
کابل پایین رونده که جریان را از نوک ترمینال به الکترودهای ارت هدایت میکند میتواند به صورت تسمه یا کابل پیچ خورده ساده و یا گرد باشد و حداکثر مساحت آن 50 میلی متر مربع میباشد
در ساختمانهایی که ارتفاعی بیش از 28 متر دارند و یا قسمت افقی بیشتر و یا بزرگتر از قسمت عمودی ساختمان باشد باید از کابل پایین رونده استفاده کرد. مسیر کابلها باید حداکثر ممکن عمود، بدون انحنا و شعاع حفاظتی آن نباید کمتر از 20 سانتی متر باشد.
کابل پایین رونده نباید در نزدیکی کابلهای برق و یا شبکه مخابرات باشد. درصورتی که مجبور به عبور کابل از روی سیمهای برق شویم، باید کابل پایین رونده از داخل یک حفاظ یا پوشش فلزی عبور داده شود. از نصب بر روی برآمدگیهای ستونها و یا برجستگی هاباید خودداری کرد.
اصول کار صاعقه
اصول کاری صاعقه گیر به این صورت است که یک اضافه ولتاژ ناگهانی از طریق رسانا جریان مییابد، و به محل نصب شده منتقل میشود. این امر باعث تخریب لحظهای عایق صاعقه گیر و تخلیه اضافه ولتاژ ناگهانی به سمت زمین میشود. پس از اینکه ولتاژ سیستم به زیر مقدار ثابت تعیین شده برسد، عایق صاعقه گیر بین زمین و رسانا مجددا برقرار میشود.
مزایا
کاهش آسیبهای ناشی از برخوردهای صاعقه به ساختمان
حفاظت از تجهیزات بیرونی پست برق
جلوگیری از آسیب به خطوط الکتریکی
جلوگیری از تداخل الکترومغناطیسی
بازرسیهای سیستم صاعقه گیر
تمامی اجزای یک برق گیر از میله تا سیستم زمین نیاز به بازرسیهای دورهای و اندازه گیری مقاومت دارند. فواصل تست و بازرسی به شرح زیر است:
سیستم حفاظت با سطح بالا (لول یک) سالیانه
سیستم حفاظت با سطح خوب (لول دو) دو ساله
سیستم حفاظت با سطح معمول سه ساله
در ضمن پس از هرگونه تعمیرات ساختمان یا اصابت صاعقه بر سیستم، بازرسی و تست سیستم صاعقه گیر باید مجدداً انجام پذیرد.
لوازم جانبی صاعقه گیر جهت اجرا و نصب سیستم حفاظت در برابر صاعقه شامل پایه نگه دارنده، کانکتور اتصال سیم و بست اتصال پایه به دکل میباشد.
صاعقه گیرها از نظر نحوه عملکرد، به دو نوع اصلی فعال و غیر فعال تقسیم میشوند. صاعقه گیر غیر فعال اثر میله نوک تیز Point Effect را بر اساس شکل و خاصیت فیزیکی خود تشدید میکنند مثل میله ساده فرانکلین، صاعقه گیرهای ژوپیتر، جوجه تیغی و ترمینال سیم هوایی (سیمهای معلق). صاعقه گیرهای فعال Activeبه واسطه انرژی دریافت شده از منبع خارجی و یا تولید شده بصورت خودکفا، اثر پدیدههایی مثل Point Effect یا Corona Effect را تشدید مینماید.